Σαβά

Χώρα της Ευδαίμονος Αραβίας, που την αναφέρει ο Αρριανός. Η χώρα αυτή ταυτίζεται με την πρωτεύουσα της φυλής των Σαπφαριτών, Σάμφαρα, που αναφέρει ο Πτολεμαίος. Η χώρα είχε δικούς της βασιλιάδες και είχε φτάσει στο μεγαλύτερο σημείο της ακμής της στους χρόνους των Ιμυαριτών ή Ομηριτών, που την κυβέρνησαν από το 400 π.Χ. ως το 100 μ.Χ. Η χώρα του Σ. είναι γνωστή από τη θρυλική Βασίλισσα του Σ (10ος-9ος αι. π.Χ.), που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη. Η βασίλισσα επισκέφτηκε το βασιλιά των Ιουδαίων Σολομόντα, γοητευμένη από τη φήμη του. Εκεί έθεσε σε δοκιμασία τη σοφία του, αντάλλαξε μ’ αυτόν πλουσιότατα δώρα και έφυγε σαγηνεμένη από τη σοφία του. Η επίσκεψη αυτή στάθηκε αφορμή δημιουργίας πολλών θρύλων, μεταξύ των οποίων και ένας που αναφέρεται στην ύπαρξη ερωτικού δεσμού μεταξύ της βασίλισσας και του Σολομώντα. Η κύρια πόλη της χώρας, περιβαλλόταν από κυκλικό τείχος, που σώζονται ακόμα αρκετά τμήματα του με επιγραφές. Σε απόσταση 3-5 χιλιομέτρων από την πόλη βρίσκονταν τα ερείπια ενός μεγάλου κυκλικού κτίσματος, που θεωρείται ο ναός της βασίλισσας του Σ. Στην περιοχή της πόλης βρίσκεται και το μεγάλο ανάχωμα, το μεγάλο αρδευτικό έργο, που, σύμφωνα με την παράδοση, είχε εκτελέσει η θρυλική βασίλισσα. Λέγεται ότι στους ρωμαϊκούς χρόνους, έγινε εκστρατεία εναντίον του βασιλείου, που κατάληξε στην καταστροφή της πρωτεύουσας του. Την πρωτεύουσα αυτή ταυτίζουν με τη σημερινή Μασάουα της Ερυθραίας. Η βασίλισσα του Σαβά και ο Σολομών, σε κοπτική μικρογραφία του 19ου αιώνα.